วันพฤหัสบดีที่ 24 กันยายน พ.ศ. 2558

กลุ่มสินค้าโอทอป เรือหัวโทง

กลุ่มสินค้าโอทอป เรือหัวโทง

 ผู้ริเริ่มจัดตั้งกลุ่มเรือหัวโทงจำลองบ้านเกาะกลาง มีความตั้งใจที่จะจัดตั้งกลุ่มเรือหัวโทงจำลอง ด้วยความชำนาญในการต่อเรือหัวโทงด้วยประสบการณ์ในการต่อเรือมากกว่า 50 ปีและเรือหัวโทงได้อยู่คู่กับจังหวัดกระบี่มาช้านาน จึงอยากให้ลูกหลานได้รู้จักและรักษาเรือหัวโทงไว้ไม่ให้สูญหายไป 

ซึ่งแต่เดิมได้มีแนวคิดและประดิษฐ์เรือหัวโทงจิ๊วขึ้นมาเก็บไว้ภายในบ้าน เป็นการอนุรักษ์และเป็นกิจกรรมยามว่าง จนทางภาครัฐได้เล็งเห็นผลงานจึงได้นำผลงานเข้าร่วมโครงการสินค้าโอทอป
จึงเกิดความตั้งใจที่จะถ่ายทอดความรู้ความสามารถให้กับเยาวชนรุ่นหลังได้สืบต่อเกี่ยวกับ ภูมิปัญญาชาวบ้านที่หาซื้อไม่ได้จากที่ไหน และตั้งใจเผยแพร่เรือหัวโทงจากการผลิตจากกลุ่มเรือหัวโทงจำลองของหมู่บ้านเกาะกลาง เป็นผู้ถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่น “การผลิตเรือหัวโทงจำลอง” ณ หมู่บ้านเกาะกลาง ให้ลูกหลานได้มีงานและมีความสามารถสืบต่อไป”



กลุ่มเรือหัวโทงจำลองบ้านเกาะกลางได้ผลิตเรือหัวโทงจำลองอย่างต่อเนื่อง เนื่องด้วยชื่อเสียงของผลิตภัณฑ์จากการออกร้านและการให้การสนับสนุนจากภาครัฐเป็นอย่างดีและต่อเนื่องทำให้กลุ่มเรือหัวโทงจำลองเป็นที่รู้จักและมีชื่อเสียงในฐานะผลิตภัณฑ์โอทอปของจังหวัดกระบี่ต่อสายตานักท่องเที่ยวและกลุ่มผลิตภัณฑ์โอทอปจากจังหวัดต่าง ๆ ที่เข้าร่วมเป็นอย่างดี รวมถึงผลประกอบการเป็นที่น่าพอใจเป็นอย่างยิ่งด้วยความก้าวหน้าของกลุ่มเรือหัวโทงจำลองบ้านเกาะกลาง ปัจจุบันได้มีนักท่องเที่ยว,นักศึกษาและสมาชิกในกลุ่มโอทอปของจังหวัดต่าง ๆ ได้เข้าเยี่ยมชมการผลิตเรือหัวโทงจำลอง ณ บ้านเกาะกลาง อำเภอเมือง จังหวัดกระบี่ อย่างต่อเนื่องและเป็นจำนวนมาก



เรือหัวโทงจำลองต่างๆ

เรือหัวโทงจำลองต่างๆ

รูปต่างๆที่ได้ไปศึกษามา



รูปเกี่ยวกับเรือหัวโทงจำลองที่ได้ศึกษามา

รูปเกี่ยวกับเรือหัวโทงจำลองที่ได้ศึกษามา




รูปที่ตอนไปดูสถานที่การสัมภาษณ์

  การประกอบเรือหัวโทงจำลอง


รูปที่ได้ศึกษาประวัติของเรือหัวโทง

การทำเรือหัวโทงจำลอง

การทำเรือหัวโทงจำลอง

     หัวโทงจำลองเป็นการสืบสานวิถีชีวิตของชาวเกาะกลางสมัยก่อน ที่นิยมใช้เรือหัวโทงทําประมงหาเลี้ยงชีพและใช้ในการเดินทาง โดยในปัจจุบันอาชีพการประกอบเรือหัวโทงเริ่มลดน้อยลง เพราะการใช้งานลดลง และรูปแบบเรือหัวโทงดั้งเดิม ก็หาดูได้ยากขึ้น ชาวบ้านจึงรวมกลุ่มกัน
เพื่อทําเรือหัวโทงจําลองขึ้น โดยนักท่องเที่ยวจะได้เรียนรู้ถึงประวัติความเป็นมาของเรือที่เป็นสัญลักษณ์อย่างหนึ่งของจังหวัดกระบี่และทดลองประกอบชิ้นส่วนและโครงสร้างของเรือหัวโทงด้วยตัวเอง โดยเรือหัวโทงจําลองจากเกาะกลาง ได้พัฒนาเป็นสินค้า OTOP ระดับ 4 ดาว ที่มีชื่อเสียงของจังหวัดด้วย


การทําเรือหัวโทงจําลอง
 วัตถุดิบ: ไม้ต้นตีนเป็ด (ต้นพญาสัตบรรณ) หากเป็นเรือหัวโทงที่ใช้งานจริง จะใช้ไม้พยอม ขนุน เทียม ขี้เหล็ก และตะเคียนทอง (คุณภาพเนื้อไม้ดีที่สุด)
ขนาด: ยาว 14 นิ้ว กว้าง 4 นิ้ว สูง 6 นิ้ว (รวมฐาน)

ส่วนประกอบของเรือหัวโทงจําลอง
เป็นชิ้นส่วนที่ย่อขนาดตามอัตราส่วนจริงที่ใช้ประกอบเรือหัวโทง โดยประกอบด้วยชิ้นส่วนหลัก ดังนี้
  1. กระดูกงู 1 ชิ้น
  2. กง 1 ชิ้น
  3. กระดานปิดหัวกง 2 ชิ้น
  4. หัวเรือ 1 ชิ้น
  5. ท้ายเรือ 1 ชิ้น
  6. กระดานเรือ 6 ชิ้น
  7. ราทู หรือ ลูกกล้วย 2 ชิ้น
  8. คิ้ว 2 ชิ้น
  9. ไม้พาย 2 ชิ้น
การประกอบเรือหัวโทงจําลอง
  1. ตัดเตรียมไม้ให้มีลักษณะและรูปร่างตามส่วนประกอบต่างๆของเรือ
  2. ติดชิ้นส่วนของกงกับกระดูกงู เพื่อใช้ประกอบเป็นแกนกลางของเรือจากนั้นติดชิ้นส่วนของหัวเรือและท้ายเรือ
  3. ติดชิ้นส่วนของกระดานเรือ ด้านละ 3 แผ่น จากนั้นปิดด้านบนด้วยแผ่นกระดานปิดหัวกง เพื่อความสวยงามเรียบร้อย
  4. ติดชิ้นส่วนของราทู หรือลูกกล้วย บริเวณกาบเรือซึ่งใช้เป็นกันชนติดคิ้วด้านละ 1 ชิ้นเพื่อตกแต่งจากนั้นติดไม้พาย เป็นอันเสร็จสมบูรณ์
ระยะเวลาในการทํา :

2 – 3 ชั่วโมง ต่อ ลํา ( ขึ้นอยู่กับขนาด และ ความชํานาญ)

ประวัติความเป็นมาของเรือหัวโทงจำลอง

ประวัติความเป็นมาของเรือหัวโทงจำลอง

เรือหัวโทงจำลอง
บ้านเกาะกลาง จังหวัดกระบี่
     ในช่วงเวลา 20 ปีที่ผ่านมา การต่อ "เรือหัวโทง" ของมะตาบ หมั่นค้า ช่างต่อเรือประมงพื้นบ้านในต.คลองประสงค์ ไม่เพียงเป็นที่รู้จักกันดีในหมู่ชาวประมงพื้นบ้านในจ.กระบี่เท่านั้น แม้ในจังหวัดใกล้เคียง อย่างภูเก็ต พังงา ระนอง และตรัง ยังต้องสั่งเรือหัวโทงจากเขามาใช้ในการประกอบอาชีพประมงเช่นกัน ด้วยฝีมือการทำอันละเอียดประณีต สวยงามและมีความทนทานสูง จึงได้รับความนิยมจากผู้ประกอบอาชีพประมงจากทั่วทุกสารทิศ โดยเฉพาะทางแถบฝั่งทะเลอันดามัน แม้วันนี้จะไม่มีโอกาสได้ยลฝีมือการต่อเรือหัวโทงของมะตาบ แต่เขาก็ได้ถ่ายทอดวิชาความรู้เทคนิคการต่อเรือหัวโทงทั้งหมด ซึ่งเป็นมรดกตกทอดมาจากบรรพบุรุษให้ลูกชายหัวแก้วหัวแหวน "สมบูรณ์ หมั่นค้า" ที่ปัจจุบันผันตัวเองมารั้งตำแหน่งประธานกลุ่มผลิตเรือหัวโทงจำลองบ้านเกาะกลาง เจ้าของรางวัลโอท็อป 4 ดาวของเมืองกระบี่
 ด้วยความตั้งใจของผู้เป็นบิดาที่ไม่อยากให้เรือหัวโทงต้องสูญหายและต้องการเผยแพร่ให้เป็นที่รู้จักของคนทั่วไป ไม่เฉพาะในหมู่ผู้ประกอบอาชีพประมงเท่านั้น จึงมีความคิดต่อเรือหัวโทงจำลองขึ้นเพื่อจำหน่ายให้นักท่องเที่ยวและผู้มาเยือน โดยได้รับการสนับสนุนเป็นอย่างดีจากนายกเทศมนตรีเมืองกระบี่ "กีรศักดิ์ ภูเก้าล้วน" ที่พยายามผลักดันให้เรือหัวโทงเป็นสัญลักษณ์ของจ.กระบี่
 สมบูรณ์เผยว่า เรือหัวโทงเป็นเรือที่ต่อขึ้นเพื่อใช้ประกอบอาชีพประมง เกิดขึ้นเมื่อไหร่ไม่มีใครทราบ แต่รู้ว่าเป็นเรือที่หัวเรือแอ่นงอนเชิดสูง ตั้งขึ้นยื่นยาวออกไปใช้แจวคู่ในการขับเคลื่อน และเริ่มต่อขึ้นมาใช้ครั้งแรกที่บ้านหาดยาว ต.ตลิ่งชัน อ.เหนือคลอง จ.กระบี่ บ้านเกาะกลางซึ่งมีพื้นที่ติดต่อกับต.ตลิ่งชัน จึงรับวัฒนธรรมการต่อเรือนี้มาใช้ในการต่อเรือด้วย
 "ที่จริงเรือหัวโทง ต้นกำเนิดอยู่ที่กระบี่นะ ถ้าคุณไปเห็นเรือหัวโทงที่ระนอง พังงา ภูเก็ต หรือที่ไหนก็แล้วแต่ ล้วนนำไปจากกระบี่ทั้งนั้นแหละ ระนองก็จะมีเรือที่เป็นเอกลักษณ์ของเขาก็คือเรือหัวตัด ส่วนชุมพร สุราษฎร์ฯ จะเป็นเรือหัวแบน ลงไปทางใต้แถวนราธิวาส ปัตตานี ก็จะเป็นเรือกอและ ซึ่งแต่ละพื้นที่ความเป็นเอกลักษณ์เรือจะไม่เหมือนกัน"